Rasy psów

Wybierz inną rasę

DOG ARGENTYŃSKI (DOGO ARGENTINO)

Pochodzenie

 
Jako rasa, dog argentyński pojawił się w latach 70-tych XIX wieku w Argentynie, w wyniku starannie przemyślanej pracy hodowlanej Antonia Nores Martineza. Postanowił on wyhodować psa bardzo odważnego, niezwykle wszechstronnego, o doskonałym węchu, będącego w stanie dostosować się do każdego ukształtowania terenu i uczestniczyć w polowaniu na dzikie świnie, pumy i jaguary. Miał on jednocześnie pełnić rolę psa towarzyszącego oraz nieustraszonego obrońcy swojego właściciela.

Protoplasta doga argentyńskiego - bojowy pies z Cordoby  

Do stworzenia tego wszechstronnego psa Martinez postanowił wykorzystać przedstawicieli tych ras, które mogły wnieść pożądane cechy charakteru. Punktem wyjścia był bojowy pies z Cordoby - Perro de Pelea Cordobés, znany ze swojej wojowniczej natury i zamiłowania do walk. Następnie dodano bardzo starannie dobranych przedstawicieli dziewięciu ras:
  • Pointer - dla wytrzymałości fizycznej, zdolności myśliwskich, doskonałego węchu i rzadkiej umiejętności tropienia górnym wiatrem, szczególnie cennej podczas polowania na pumy, które nie tylko biegają po ziemi ale również skaczą z drzewa na drzewo
  • Dog niemiecki - dla wielkości
  • Wilczarz irlandzki - dla szybkości i odwagi
  • Mastiff pirenejski - dla wielkości, siły i białego umaszczenia
  • Buldog angielski - mimo dotychczasowego częstego wykorzystania go przy tworzeniu innych ras oraz niewielkiego wzrostu, zdecydowano się go użyć ze względu na zaciekłość w walce i silne szczęki 
  • Bokser - dla posłuszeństwa, podatności na szkolenie, przyjaznego nastawienia do ludzi i psów oraz zręczności i wytrzymałości
  • Dog de Bordeaux - ze względu na obecność w rodowodzie psa z Cordoby
  • Mastiff – dla wielkości, potężnej budowy, powściągliwości i posłuszeństwa
  • Bulterier - podobnie jak buldog angielski - ze względu na silne szczęki, zacięcie do walk i białe umaszczenie. 

Antonio Nores Martinez ze swoimi psami  

Takie planowanie rzadko daje oczekiwany efekt i wielu eksperymentatorów wyprowadziło już na manowce. Tym razem się udało. W następstwie wielu krzyżówek wyżej wymienionych ras powstał odważny, bardzo wytrwały i odporny na ból pies myśliwski, przystosowany do polowania na dziki, pumy i jaguary, który jednocześnie doskonale sprawdza się jako pies obrończy i do towarzystwa. Dokładnie taki, jak to sobie wymarzył jego twórca, który w dążeniu do celu nie zawahał się nawet przed wyjątkowo drastycznymi metodami selekcji. Wpuszczał do klatki wybranego do reprodukcji psa oraz pumę, z którą nieszczęśnik musiał stoczyć walkę na śmierć i życie i oczywiście ją wygrać.
 

Martinezowi udało się nawet osiągnąć białe umaszczenie, potrzebne by na polowaniu móc z daleka odróżnić psa od dzikiej zwierzyny i szybko zauważyć odniesione przez niego rany. Argentyńscy myśliwi zawsze zabierali na polowanie igłę i nici, żeby w razie potrzeby na miejscu założyć psu kilka szwów. Mimo, że głównym celem było stworzenie psa do polowania na duże zwierzęta, nie zapomniano o jego psychice i charakterze, dzięki czemu dog argentyński doskonale sprawdza się w roli psa towarzyszącego i obrończego.

W 1928 roku, mając zaledwie 21 lat, Antonio Nores Martinez rozpoczął pracę nad tworzeniem rasy. W tym samym roku opublikował wstępnie opracowany wzorzec pokazujący psa, którego miał zamiar stworzyć. Potem nastąpiło wiele lat żmudnej pracy hodowlanej, która wychodząc od psa bojowego z Cordoby, poprzez z góry zaplanowane skojarzenia, miała doprowadzić do powstania doga argentyńskiego. Po przedwczesnej śmierci Antonio Martineza, który w 1956 roku zginął na polowaniu, prace hodowlane kontynuował jego brat Augustin Nores Martinez, a potem syn, który był znanym profesorem genetyki. To oni stosując bardzo przemyślane skojarzenia doprowadzili do utrwalenia podstawowych cech doga argentyńskiego i spowodowali, że zaczęły one w sposób dziedziczny i przewidywalny przechodzić z pokolenia na pokolenie.

W 1947 roku argentyńskie czasopismo myśliwskie opublikowało wzorzec doga argentyńskiego, który w tym samym roku po raz pierwszy został zaprezentowany na wystawie kynologicznej. W maju 1964 roku, na skutek starań Augustyna Martineza powstał Klub Hodowców Doga Argentyńskiego a Federacja Kynologiczna tego kraju uznała rasę. W lipcu 1973 roku uznała ją również Międzynarodowa Federacja Kynologiczna. W tym samym roku pierwszy dog argentyński został sprowadzony do Europy. Jest to pierwsza i jak dotąd jedyna argentyńska rasa psów.
 
Dog argentyński i jego myśliwskie trofeum

Niestety był również czas, kiedy ze względu na ich bojowość i nieustraszoność, zaczęto wykorzystywać dogi argentyńskie do nielegalnie organizowanych walk psów. Bojowy pies z Cordoby, od którego zaczęło się powstawanie rasy, był rzeczywiście agresywny i niebezpieczny dla otoczenia. Ponieważ jednak celem braci Nores było stworzenie psa myśliwskiego a nie bojowego, dalsze prace hodowlane konsekwentnie zmierzały do ograniczenia agresji. Ten epizod to już przeszłość, natomiast dziś nadal używane są do polowania na dużą zwierzynę, w czym są bezkonkurencyjne. Potrafią osaczyć i bez wahania zaatakować nawet 200 kg dzika. Sprawdzają się również w polowaniu na pumy oraz dzikie świnie, tzw. pekari. Obecnie większość argentyńczyków żyje w naszych domach, gdzie z wielkim zaangażowaniem pełnią rolę psów obrończych, rodzinnych i do towarzystwa. 
 

Wygląd 

Dog argentyński jest dużym, białym, doskonale umięśnionym psem w typie molosa, o budzącym respekt wyglądzie. Jest harmonijnie zbudowany i mimo masywnej budowy jest psem pełnym elegancji i wdzięku, zwłaszcza, od kiedy jego wizerunek został złagodzony nieciętymi uszami.

Zw.Europy Ch.PL.LT.Zw.KL PANDORA Blanco Diamente Wł.Tatiana Czertkowa

Ma typową głowę molosa, w typie mezocefalicznym, osadzoną na dobrze umięśnionej szyi. Mózgoczaszka jest tej samej długości co trzewioczaszka, stop mało wyraźny, łączący wypukłą, masywną czaszkę z delikatnie wklęsłą kufą. Oczy ciemne lub orzechowe, migdałowate, osadzone szeroko i wysoko, o czujnym, żywym wyrazie. Uszy szeroko i wysoko osadzone, średniej długości, szerokie, grube, płaskie i zaokrąglone na końcach. W spoczynku obwisłe, zakrywają tylną część policzków. W momentach podekscytowania mogą być półstojące. Porośnięte są gładką sierścią, nieco krótszą od tej, jaka pokrywa pozostałe partie ciała. Kufa mocna, zwężająca się, nos lekko zadarty z dużymi, czarno pigmentowanymi nozdrzami. Szczęki mocne i dobrze dopasowane, schodzące się w równym zgryzie nożycowym. Wzorzec dopuszcza zgryz cęgowy.
 

Int.Ch.Multi Ch.Mł.Zw.Kl. Zw.kl. pośr. na wystawie światowej Milano 2015 Multi BOG, BIS
(HD-A ED-0/0 BEAR Test +/+) OZIRIS Dogo Primera Wł.hod Blanco Lobos de la Montanes

Sylwetka doga argentyńskiego wpisana jest w prostokąt. Długość tułowia powinna być większa od wysokości psa w kłębie, ale nie więcej niż o 10%. Grzbiet prosty, lekko opadający, dobrze umięśniony, w żadnym miejscu nie zapadnięty. Klatka piersiowa szeroka, o głębokości równej co najmniej połowie wysokości psa w kłębie. Lędźwie mocne, dobrze umięśnione. Ogon nisko osadzony i noszony, sięgający nie niżej niż do stawu skokowego. W spoczynku zwisający, a kiedy pies jest podekscytowany, łukowato wzniesiony powyżej grzbietu.

Kończyny przednie proste, pionowe, łokcie przylegające do klatki piersiowej. Kończyny tylne dobrze umięśnione, umiarkowanie kątowane. Staw skokowy mocny, z wyraźną piętą. Śródstopie pionowe w stosunku do podłoża, bez wilczych pazurów. Łapy o krótkich, zwartych palcach i grubych, twardych, najlepiej czarnych opuszkach. Tylne trochę mniejsze i dłuższe od przednich.

Wysokość w kłębie: psy 60 - 68 cm, suki 60 - 65 cm 
Idealna wysokość: psy 64 - 65 cm, suki 62 - 64 cm
Przybliżona masa ciała: psy 40 - 45 kg, suki 40 - 43 kg   
 

Ch.PL.Mł.Ch.PL TERCJA Złota Troja. Wł.S ylwia Pręgowska
więcej o tej niezwykłej parze i przyjaźni psów z ptakami piszemy tutaj


Charakter, usposobienie

Twórcy doga argentyńskiego postanowili stworzyć odważnego psa myśliwskiego, o mocnym charakterze, przystosowanego do polowania na dziki i pumy i swoje zadanie w 100% wykonali. Powstał pies, który potrafi pracować w każdym terenie, o wyjątkowym powonieniu, doskonale tropiący zwierzynę, mało szczekliwy, żeby jej nie płoszyć i wystarczająco silny by zaatakować i pokonać czterokrotnie większe od siebie zwierzę. Te umiejętności dogi argentyńskie mają w genach i do dziś potrafią je wykorzystać. Niezależnie od tego, ze względu na swoją odwagę, znakomity węch i nieprzekupność, są angażowane do pracy w policji, wojsku oraz w służbach celnych. Bardzo dobrze sprawdzają się w poszukiwaniu osób zaginionych i zasypanych gruzem a także jako przewodnicy niewidomych

Dog argentyński ma silną osobowość i niezależny charakter, jest odważny i świadomy swojej siły. Zdolność do obrony ma zakodowaną genetycznie, jednak nie jest agresywny i sam nie prowokuje utarczek. Jak każdy pies, który ma poczucie własnych możliwości, nie rwie się do walki, ale też jej nie unika, kiedy zostanie sprowokowany. Nie zawaha się także przed użyciem zębów, gdy ktoś zagrozi jego rodzinie. To, że na co dzień jest spokojny i zrównoważony jest jego wielką zaletą, bo pies który rzuca się na wszystko co się rusza, jest dla właściciela wielkim utrapieniem. Po swoich przodkach odziedziczył odwagę i umiejętność walki i jeśli uzna, że jest taka potrzeba, ale tylko wtedy, z pewnością swoich opiekunów nie zawiedzie i szybko sobie z intruzem poradzi. Dlatego nigdy nie wolno rozbudzać jego agresji, bo nie ma takiej potrzeby, a każdy, najmniejszy jej przejaw powinien być konsekwentnie wyhamowywany. Stosowane czasem przez nieodpowiedzialnych trenerów „zaostrzanie” jest niewybaczalnym błędem, bo może doprowadzić do tego, że pies stanie się niebezpiecznie agresywny i trudny do opanowania.
 
 
Casa Roque PANDORA - wł. K.Kapper, J Ch.ROU,LT , Ch.ROU, LV ENZO Guerrero Latino -
wł. M.Mark i Ch.EST REIKA Asy Białasy - Wł.S.Giorgadze

Jest to pies bardzo inteligentny, ale jego szkolenie nie jest łatwe. Wprawdzie szybko pojmuje, czego się od niego oczekuje, jednak nie zawsze ma ochotę polecenie wykonać. Tym co utrudnia naukę, jest jego instynkt łowiecki, który powoduje, że łowi każdy zapach, który pobudza jego wyobraźnię i całkowicie się dekoncentruje. Trop zwierzyny zawsze będzie dla niego bardziej atrakcyjny, niż ćwiczenie posłuszeństwa. Mimo to nie można ze szkolenia rezygnować, bo nie tylko pozwala zapanować nad psem, ale również pomaga ustawić hierarchię w stadzie, która w przypadku doga argentyńskiego jest bazą do ułożenia właściwych relacji.

Podstawą jest staranna socjalizacja i wychowanie, które trzeba zacząć od pierwszego dnia w nowym domu. Trzeba go zaprowadzić w różne miejsca, zapoznać z różnymi odgłosami, oswoić z tłumem i ulicznym ruchem. Pies przyzwyczaja się do tego, że to opiekun jest przewodnikiem, to on go uczy i daje mu poczucie bezpieczeństwa. Jest to czas, w którym trzeba przyzwyczaić go do wykonywania poleceń, zanim przyjdzie mu do głowy, że to on może rządzić. Jest uparty do granic możliwości, ustępuje zazwyczaj dopiero wtedy, gdy nie ma innego wyjścia. Właściciel musi uzbroić się w cierpliwość i spokojnie, ale bardzo konsekwentnie wyegzekwować każde polecenie, a potem go nagrodzić i entuzjastycznie pochwalić.

Warto wykorzystać potencjał doga argentyńskiego do pracy. Nie nadaje się wprawdzie do konkursów obedience lub agility, bo powtarzanie ćwiczeń go nudzi. Jest natomiast doskonałym towarzyszem do wspólnego, kreatywnego spędzania czasu. W zimie z radością pobiegnie przy nartach właściciela, pociągnie dziecięce sanki a nawet pomoże w odśnieżaniu. W lecie doskonale sprawdzi się w dalekich wyprawach za miasto, bieganiu u boku właściciela i przy rowerze a także w pływaniu. Jest również niezawodnym stróżem i obrońcą. Tego akurat nie trzeba go uczyć, sam intuicyjnie wyczuwa co powinien w konkretnej sytuacji zrobić i można mu zaufać, że nigdy nie zawiedzie. 

Int.Ch.Multi Ch BOMBON Nido de Condores pomaga w odśnieżaniu Wł.Tatiana Czertkowa
 

Szata

Sierść doga argentyńskiego powinna być krótka, gładka, o średniej długości równej 1,5-2 cm. W zależności od lokalnych warunków klimatycznych może mieć różną gęstość i grubość. W naszym klimacie na zimę porasta podszerstkiem.

Umaszczenie
: jednolicie białe. Wzorzec dopuszcza wprawdzie pojedyncze czarne lub ciemne znaczenie na głowie, uchu lub wokół oka, ale nie może ono zajmować więcej, niż 10% powierzchni głowy. Ideałem jest szata czysto biała. Z dwóch psów tej samej klasy, wyżej ceniony jest ten, którego sierść jest bardziej biała.

Widoczne często u młodych psów cętki zwane "ticking", zanikają z wiekiem psa, natomiast w starszym wieku na jego skórze mogą pojawić się ciemne przebarwienia.

Pielęgnacja sierści nie jest skomplikowana, sprowadza się przede wszystkim do regularnego szczotkowania i kontroli uszu, zwłaszcza, od kiedy przestały być kopiowane.

Więcej na temat pielęgnacji doga argentyńskiego i przygotowania go do wystaw -
kliknij tutaj  
 

Zdrowie

Dog argentyński z reguły cieszy się dobrym zdrowiem. Jak na dużego psa jest wyjątkowo długowieczny, żyje przeciętnie około 10-11 lat. Mimo potężnego wzrostu nie jest podatny na skręt żołądka, za to wśród psów tej rasy spotyka się przypadki dysplazji biodrowej. Podobnie jak w przypadku wszystkich dużych ras, koniecznie trzeba zadbać o prawidłowe żywienie i nieprzeciążanie psa nadmierną aktywnością fizyczną w okresie wzrostu. Zaniedbania tego okresu mogą skutkować zaburzeniem rozwoju kości i stawów oraz pojawieniem się nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu kostno-stawowego. W świetle powyższego bardzo duże znaczenie ma kontrolowanie wagi psa i niedopuszczenie do otyłości. 
 

Szczenięta w hodowli Insane White Love - Bandit, Bacardi i Basco

Podobnie jak u niektórych ras o białym umaszczeniu, również u doga argentyńskiego zdarzają się przypadki głuchoty. Jest już specjalny test, który pozwala określić genetyczne predyspozycje psa do przekazywania tej choroby. W tej sytuacji wystarczy odpowiednie kojarzenie par hodowlanych, by skutecznie zapobiec pojawieniu się tej wady u przychodzących na świat szczeniąt. Zdarza się czasem, że głuchota pojawia się również w późniejszym wieku, co dla właściciela stanowi bardzo poważny problem. Niesłyszący pies źle sobie radzi, staje się nerwowy, nadpobudliwy, bo nie potrafi kontrolować sytuacji. W tej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest obecność drugiego, sprawnego psa, najlepiej tej samej wielkości, ponieważ razem stworzą doskonale funkcjonujący tandem, w którym jeden będzie przewodnikiem drugiego. Po pewnym czasie tak się do tego przyzwyczają, że mało kto zorientuje się, że jeden z nich nie słyszy.

Poważnym problemem zdrowotnym dogów argentyńskich jest skłonność do różnego rodzaju alergii. Ponieważ zawsze jest łatwiej zapobiegać niż leczyć, właściciel powinien zadbać o to by wyeliminować wszystko to, co może ją powodować. Do utrzymania go w czystości warto stosować dobrej jakości hypoalergiczne środki pielęgnacyjne, a także zapewnić psu pożywienie z najwyższej półki, wolne od jakichkolwiek składników alergizujących, środków konserwujących i koloryzujących. Lepiej podawać je w fajansowej lub metalowej a nie plastikowej misce. Poza tym właściciel musi pamiętać o tym, że podobnie jak wszystkie psy o białej, krótkiej sierści, argentyńczyk jest podatny na oparzenia słoneczne.  

CH.PL.LT TANNA Sulimer z córką Eskarabahos RISTY. Wł. hod. Eskarabahos
Fot. Sylwia Kołodziejczak Art

Do kogo pasuje ten pies ?

W Polsce dog argentyński nie ma szans wykazania się w roli psa myśliwskiego, do której został stworzony. Wiele osób urzekła jednak jego imponująca postura i silny charakter, docenili, że jest doskonałym psem obrończym i do towarzystwa. Jest bezgranicznie przywiązany do swoich właścicieli, zwłaszcza do dzieci i nie zawaha się narazić swojego życia stając w ich obronie. Ma bardzo wiele zalet, ale jednocześnie silny, władczy charakter, dlatego, żeby móc w pełni cieszyć się jego obecnością, trzeba poświęcić mu sporo czasu i odpowiednio go wychować. Każdy, kto decyduje się na psa tej rasy musi zdawać sobie sprawę z tego, że jego ułożenie go jest dla właściciela dużym wyzwaniem, któremu nie każdy będzie w stanie sprostać.
 
Osoba, która rozważa kupno doga argentyńskiego powinna rozważyć, czy ten pies do niej pasuje i uczciwie odpowiedzieć sobie na pytanie, czy potrafi z nim sobie poradzić. Nie jest to pies dla osoby mało stanowczej, zabieganej, roztargnionej, niemającej na nic czasu, ani tym bardziej dla kogoś, kto cały czas spędza w domu i nie będzie w stanie zapewnić mu odpowiedniej ilości aktywności fizycznej. Dog argentyński wymaga od przewodnika żelaznej konsekwencji, silnej ręki oraz doświadczenia w prowadzeniu psów o mocnym, dominującym charakterze. Potencjalny właściciel musi zdawać sobie sprawę z tego, że ani na moment nie może zapomnieć o odpowiedzialności związanej z jego posiadaniem, nie może sobie pozwolić na zostawienie niezamkniętej na klucz furtki do ogrodu, po którym biega pies, bo jest mało prawdopodobne, a wręcz nieprawdopodobne by ten, kto tam wejdzie, został entuzjastycznie powitany. Niestety dog argentyński bywa agresywny w stosunku do innych psów a nieodpowiednio prowadzony może być niebezpieczny również dla ludzi. Nie jest to pies dla początkującego właściciela, choć jeśli ktoś ma dobre podejście do psów i zbuduje z nim dobrą relację, z pewnością sobie poradzi. Warto sobie to wszystko przed decyzją o jego kupnie uświadomić, żeby pies, którego posiadanie może dać naprawdę wiele radości i satysfakcji, z powodu braku doświadczenia, niezrozumienia jego psychiki i błędów wychowawczych nie stał się przyczyną poważnych problemów a nawet tragedii. 
  
 
Ch.Pl ATACAMA Nido de Condores i AMIYA White Obsession Wł.hod.White Obsession
                                                                 
Charakter psa kształtuje się już od pierwszych tygodni życia, niezwykle ważna jest bardzo wczesna socjalizacja, dlatego psa tej rasy nigdy (!) nie wolno kupić w pseudohodowli, tylko od doświadczonego, godnego zaufania hodowcy, który poważnie ją potraktował, oswoił szczenię z codziennym życiem, obcymi osobami, przyzwyczaił je do zabaw z dziećmi i ze zwierzętami oraz zadbał o to, by nabrało wiary we własne siły. W tej sytuacji nowy opiekun nie musi zaczynać wszystkiego od zera, lub co gorsze naprawiać popełnione przez hodowcę zaniedbania i błędy wychowawcze, wystarczy, jeśli będzie kontynuował rozpoczętą przez niego socjalizację i wychowanie. Nie wolno odkładać tego na później w przekonaniu, że im starszy pies, tym łatwiej i szybciej się uczy. W rzeczywistości zaniedbanie wychowania spowoduje powstanie różnych złych nawyków, które wziąwszy pod uwagę charakteryzujący argentyńczyka upór, mogą być bardzo trudne do wykorzenienia
 

Ch.Pl ATACAMA Nido de Condores na kolanach swojej pani.Wł.hod White Obsession

Dog argentyński bardzo przywiązuje się do swojej rodziny, najchętniej nie rozstawał by się z nią ani na chwilę. Bez problemu adaptuje się do trybu życia swoich opiekunów, jest skłonny zrobić wszystko, byle tylko być razem z nimi. Na każdym kroku okazuje im swoje przywiązanie, ten olbrzym potrzebuje czułości, lubi być przytulany i głaskany, potrafi nawet władować się na kolana któregoś z domowników. Bardzo źle znosi samotność, uwielbia przebywać w towarzystwie swojego pana, z którym łączy go bardzo silna więź emocjonalna.

Właściciel musi zdawać sobie sprawę z tego, że jest to pies, który ma dwa oblicza: z jednej strony odpowiedzialny, pełen czułości i przywiązania do członków swojej rodziny, z drugiej nieprzystępny, podejrzliwy, a jeśli trzeba groźny wobec obcych. Choć trudno w to uwierzyć, młody dog argentyński w wieku 8/9 tygodni, jest bardzo nieśmiały i szuka czułości i wsparcia swojego właściciela. To jest ten najważniejszy okres, w którym opiekun musi zbudować bliską więź z psem, dać mu poczucie bezpieczeństwa i zdobyć jego zaufanie, ale jednocześnie pokazać mu, że jest przywódcą. Tej konsekwentnie i przyjaźnie zbudowanej relacji pies nie będzie już kwestionować. Każda minuta spędzona z nim na spacerach, zabawie i nauce, jest bardzo ważna, bo zaprocentuje w przyszłości wielkim oddaniem i przywiązaniem i nie pozostanie bez wpływu na jego charakter.
 

Mł.Ch.PL TIERA Złota Troja. Wł.hod.Insane White Love

W wieku 5-6 miesięcy dog argentyński zaczyna dorastać, jego zachowanie diametralnie się zmienia, nadchodzi czas buntu i pies zaczyna pokazywać swoje możliwości. Jest to odpowiedni moment na rozpoczęcie poważnego szkolenia. Właściciel, który nie zmarnował pierwszych 6 miesięcy będzie miał ułatwione zadanie, bo pies, który uwielbia swojego pana i ma do niego zaufanie, jest skłonny zrezygnować dla niego z części swojej niezależności. Nie zrezygnuje ze swojego uporu, ale na zasadzie „nudzisz, ale skoro ci na tym zależy” jest w stanie wiele dla niego zrobić. Ten, kto dopiero teraz zaczyna zajmować się jego wychowaniem będzie miał problem, bo w tym wieku pies jest już na tyle świadomy swojej siły i możliwości, że łatwo się nie podporządkuje. Suka osiąga dojrzałość około 12-go a pies około 18-go miesiąca życia, jest to czas, w którym mądrze prowadzony pies powinien być już odważnym, dobrze ułożonym, bez reszty oddanym przyjacielem a jeśli pojawi się taka potrzeba, również obrońcą swojej rodziny. Suka jest łatwiejsza do ułożenia niż pies, jeśli więc ktoś nie ma dużego doświadczenia a bardzo chce mieć doga argentyńskiego, powinien się zdecydować na sukę.

Dog argentyński bez problemu może mieszkać w bloku, prawie nie szczeka i bardzo dobrze czuje się w niewielkim nawet mieszkaniu. Problemem może być mijanie się kilka razy dziennie z sąsiadami na klatce schodowej co, jeśli boją się psów, może być dla nich stresujące. Trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że wiele osób boi się dużych psów, dlatego dla psa, którego nie wszędzie można spuścić ze smyczy, najlepszym miejscem do życia jest dom z ogrodem w którym mógłby się swobodnie wybiegać. Jeśli jest taka możliwość, warto w nim zaaranżować kilka przeszkód lub tor agility, gdzie pod okiem swojego pana mógłby wyładować nadmiar energii. Konieczne jest bardzo solidne ogrodzenie, do pewnej wysokości zabezpieczone siatką, by przechodzące ulicą dziecko nie mogło włożyć rączki. Furtka musi być wyposażona w solidny zamek i zawsze zamknięta. Bardzo ważna jest wysokość ogrodzenia, nie zapominajmy, że jest to pies wyhodowany do polowania na skaczące po drzewach pumy i ze sforsowaniem zwykłego płotu bez problemu sobie poradzi. Ma bardzo silny instynkt terytorialny, doskonale pilnuje swojego terenu i potrafi bez ostrzeżenia zaatakować każdego obcego, który odważy się go naruszyć, lub kto w jego ocenie może zagrozić jego właścicielom.
 

Ch.PL.Mł.Ch.PL TERCJA Złota Troja. Wł.Sylwia Pręgowska

Jest bardzo przywiązany do swojej rodziny, potrzebuje bliskości człowieka, z którym łączy go niezwykle silna więź emocjonalna. Źle znosi samotność, jeśli ma zostawać sam, kiedy jego właściciele idą do pracy, musi być do tego od pierwszych dni w nowym domu przyzwyczajany, o tym jak nie popełnić błędów piszemy tutaj. Argentyńczyk uwielbia dzieci. Bardzo szybko się do nich przywiązuje, jako szczenię z radością uczestniczy w ich zabawach a kiedy dorośnie czuje się za nie odpowiedzialny i nie ma możliwości, by pozwolił, żeby ktokolwiek zrobił im krzywdę. Od początku, chociaż jest to pies, który ma bardzo wysoki próg bólu i wiele potrafi wytrzymać, trzeba nauczyć dzieci jak z nim postępować. Nigdy nie wolno zostawić ich bez nadzoru, bo duży pies bywa mocno słoniowaty i może w ferworze zabawy niechcący zrobić im krzywdę. Jeśli dziecko ma swoich małych przyjaciół, którzy odwiedzają je w domu, trzeba od początku zapoznać ich z psem, wówczas zaprzyjaźnią się z nim i będą się cieszyły takimi samymi względami.

Niezwykle ważne jest ustawienie relacji dziecko – pies. Trzeba psu bardzo wyraźnie pokazać, że najpierw w domowej hierarchii jest jego pan, zaraz obok, na równi z nim jego dzieci, a pies, którego miejsce jest o stopień niżej, ma być ich towarzyszem i opiekunem. Nie można dopuścić do tego, by próbował je sobie podporządkować. W rodzinie z małymi dziećmi lepiej sprawdzą się suki, są bardziej opiekuńcze i delikatne, choć również psy, jeśli są dobrze wychowane, potrafią z roli niańki znakomicie się wywiązywać.
 
VICTOR Asy Białasy i ROSARIO II Asy Białasy. Wł. Agata Błaszczyk I Beata Wronka
 
Dog argentyński doskonale pilnuje swojego domu. W stosunku do osób obcych jest zazwyczaj nieufny i podejrzliwy, jednak bez problemu zaakceptuje ich obecność, jeśli zostały wprowadzone przez któregoś z domowników. Otrzymają wówczas od niego ograniczony kredyt zaufania, będzie się im uważnie przyglądał, by móc natychmiast zareagować gdyby uznał, że ktoś z nich może zagrozić jego rodzinie. Ponieważ nigdy nie wiadomo, co pies uzna za zaczepkę lub zagrożenie, może to być np. nagłe podniesienie się kogoś z kanapy, lepiej, żeby goście, którzy na chwilę zostali sami, pod nieobecność gospodarzy nie próbowali zmieniać swojego miejsca. Te, być może przesadne środki ostrożności są natomiast zbędne w przypadku osób blisko z domem zaprzyjaźnionych, które pies dobrze zna i lubi. Potrafi natomiast bez ostrzeżenia zaatakować każdego obcego, kto zagrozi jego właścicielowi lub sam, bez zaproszenia odważy się naruszyć jego teren. Dlatego też jeśli pies jest w ogrodzie, w momencie, kiedy przychodzą goście, dla ich bezpieczeństwa właściciel powinien pofatygować się do furtki, żeby ich wpuścić na teren posesji, lub na moment ich wejścia odwołać psa do domu.

Relacje doga argentyńskiego z innymi psami zawsze obarczone są dużym ryzykiem. Sa to psy, które mają bardzo dominujący charakter, jeśli więc w domu jest już jeden dorosły samiec, wprowadzenie następnego nie jest najlepszym pomysłem, bo może dojść do rywalizacji o przywództwo. W takim układzie zdecydowanie lepsza byłaby suka. Bardzo ważne jest wczesne oswajanie z innymi psami. Szczególnie sprzyjającym miejscem jest psie przedszkole, bo na tym etapie psy nie mają jeszcze poczucia własnej siły i znakomicie odnajdują się w dużej grupie. Wspólne zabawy sprzyjają nawiązywaniu dobrych relacji, przy czym wszelkie przejawy agresji powinny być natychmiast wyhamowywane. Takie przygotowanie daje doskonałe wyniki, wiele psów, jeśli są do tego wcześnie przyzwyczajone, potrafi potem bez problemu bawić się ze swoimi pobratymcami. Dobrze wychowany pies nie jest w stosunku do nich agresywny i bez powodu nie rwie się do walki, ale zaczepiony zawsze ją podejmuje. Wziąwszy pod uwagę jego posturę i możliwości, dla mniejszych psów, które często bywają zaczepne, może się to skończyć tragicznie. Co ciekawe, dogi argentyńskie bardzo dobrze dzielą swoją przestrzeń z końmi i domowymi kotami.
 

Mł.Ch.PL.SK Mł.Zw Kl.SK PERSJA Złota Troja Wł.hod. Złota Troja

Dog argentyński potrzebuje bardzo dużo aktywności fizycznej, trzeba jednak pamiętać o tym, że nigdy nie może wyjść na spacer z osobą, której nie jest bezwzględnie posłuszny i która nie potrafi nad nim w każdej sytuacji zapanować. Wprawdzie sam nie wykazuje agresji w stosunku do innych psów i nie rwie się do walki, ale zaczepiony zawsze ją podejmuje. Wziąwszy pod uwagę jego posturę i możliwości, dla jego przeciwnika kończy się to zazwyczaj tragicznie. Trzeba więc bardzo uważać, żeby nie został zaczepiony przez jakiegoś przechodnia lub innego psa, bo najprawdopodobniej na tę zaczepkę odpowie. Z tego względu wyprowadzać musi go ktoś dorosły, a nie dziecko. Poza własnym terenem pies powinien być zawsze w kagańcu i na smyczy, nawet jeśli jest spokojny i właściciel jest pewny, że nad nim panuje.

Niestety taki spacer wprawdzie pozwala psu na załatwienie potrzeb fizjologicznych, ale nie daje możliwości wybiegania się i wyładowania energii. Właściciel musi więc koniecznie przewidzieć, w zależności od swoich upodobań i możliwości, uprawianie jakiegoś sportu. Może to być dogtrekking, jogging, bieganie z psem przy rowerze, wszystko to wprawi go w zachwyt a właścicielom pozwoli zrzucić nadwagę i utrzymać sportową kondycję. Jeśli pies od pierwszych miesięcy życia był przyzwyczajany do zabaw z innymi psami warto znaleźć bezpieczny, najlepiej ogrodzony teren, gdzie w gronie znajomych można spuścić go ze smyczy i pozwolić na szaleństwo z innymi psami. Właściciel musi być jednak pewny, że jego pies wróci do niego na każde zawołanie. Po takiej zabawie nawet dog argentyński marzy już tylko o wygodnej kanapie.
 

Ch.PL.SRB,MK Mł.Ch.PL (BAER++, HD A) ACHILLES Wł.hod. Blanco Lobos de la Montenes

Dla kogo więc ten pies ? - dla osoby która lubi psy niezależne o mocnym charakterze, będące swego rodzaju wyzwaniem, kto jest w stanie poświęcić psu dużo czasu i potrafi nawiązać z nim dobry kontakt, kto bez problemu zaakceptuje filozoficzne podejście psa do posłuszeństwa. To nie jest pies dla kogoś, kto przy jego pomocy chce podbudować swoje nadwątlone ego i cieszy go to, że kiedy idzie z psem, mijające ich osoby starają się zachować dystans. Właściciel doga argentyńskiego musi być człowiekiem odpowiedzialnym i zdawać sobie sprawę z tego, że jego podopieczny u niektórych osób budzi emocje a nawet strach. Fakt, że zachowuje się spokojnie, jest prowadzony na smyczy i do tego w kagańcu, powinien ich uspokoić i utwierdzić w przekonaniu, że ich obawy są nieuzasadnione, bo pies jest dobrze wychowany i ma odpowiedzialnego opiekuna, który nad nim panuje.

Niestety często na skutek niefrasobliwości i braku odpowiedzialności właścicieli i ciągle jeszcze modnego w niektórych środowiskach, bezmyślnego "zaostrzania" psa bojowego, rodzą się mity na temat agresji psów bojowych, które mało mają wspólnego z rzeczywistością, ale mimo to są rozpowszechniane i nadal funkcjonują. Dobrze ułożony dog argentyński nie powinien być agresywny w stosunku do ludzi, również tych, których nie zna. Jeśli jest inaczej, świadczy to o tym, że właściciel zaniedbał jego socjalizację i popełnił poważne błędy wychowawcze. Dlatego takie ważne jest by pies trafił w odpowiednie ręce. 


Uwaga
:


Dog argentyński znajduje się wśród psów wymienionych w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 28 kwietnia 2003 roku w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne. Ich lista znajduje się tutaj.

Na posiadanie psa tej rasy potrzebne jest zezwolenie. Organem właściwym do jego wydania jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania właściciela psa (wnioskodawcy). O tym jak je uzyskać piszemy tutaj.
  


Zalety i wady

+ doskonały pies obrończy
+ bardzo przywiązany do właścicieli
+ przyjacielski wobec dzieci
+ doskonały pies stróżujący
+ inteligentny, szybko się uczy
+ niekłopotliwy w pielęgnacji
  - potrzebuje doświadczonego właściciela
- źle znosi samotność
- wymaga wczesnej socjalizacji i szkolenia
- bywa uparty i nieposłuszny
- zaczepiony bywa niebezpieczny
- kosztowny w utrzymaniu
 


Jak znaleźć dobrą hodowlę ?

  • Jeśli chcesz mieć psa tej rasy, nie kupuj go z niesprawdzonego źródła, poszukaj dobrej hodowli w naszym Katalogu Hodowców
  • Wszystkich należących do ZKwP/FCI Hodowców psów rasowych zapraszamy do wpisania się za pomocą Formularza zgłoszeniowego do prowadzonego na naszym portalu Katalogu Hodowców, żeby ci, którzy chcą kupić dobrze odchowane szczenię, mogli do nich trafić. Wpis do katalogu jest bezpłatny.


Wzorzec rasy FCI

FCI-Standard N° 292 / 02. 08. 2012
DOG ARGENTYŃSKI
DOGO ARGENTINO
Wersja polska: październik 2012
FCI-St. n° 292/29. 01. 1999
POCHODZENIE : Argentyna.
DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA : 10.11.2011.
UŻYTKOWOŚĆ : Pies do polowania na grubą zwierzynę.
KLASYFIKACJA F.C.I. :
Grupa 2 Pinczery, sznaucery molosy i szwajcarskie psy do bydła.
Sekcja 2.1 Molosy typu mastyfa.
Bez prób pracy.

KRÓTKI RYS HISTORYCZNY:

Rasa ta pochodzi z prowincji Cordoba w centralnej Argentynie. Jej twórcą był dr Antonio Nores Martinez, ceniony chirurg (1907-1956). Do utworzenia nowej rasy posłużył się on dawnym „bojowym psem z Cordoby”, rasą znaną z siły i wytrzymałości, powstała z kojarzeń buldogów i bulterierów. Doktor Martinez wybierał spośród nich osobniki o białej maści, nożycowym zgryzie, ciężkich głowach i długich kufach. Psy te kojarzone były z buldogami, dogami niemieckimi mastyfami pirenejskimi, bulterierami, bokserami, dogami de Bordeaux i wilczarzami irlandzkimi. Każde takie kojarzenie dawało początek odrębnej rodzinie. W rodzinach tych dokonywano selekcji tak, że w roku 1947 rasa była już ustabilizowana pod względem wyglądu i genotypu. Wtedy też powstał jej wzorzec, przedstawiony na zebraniu Stowarzyszenia Myśliwych w Buenos Aires. Siła, wytrzymałość, węch i dowaga czynią z dogów argentyńskich najlepsze psy do polowania w sforze na dziki, pekari a także pumy i inne drapieżniki, zagrażające zwierzętom domowym, hodowanym na rozległym i zróżnicowanym obszarze Argentyny. Takie też było założenie doktora Antonio Noresa. W roku 1964 rasa została uznana przez Federacion Cinologicia Argentina i Sociedad Rural Argentina, które otworzyły dla niej księgi wstępne. Uznanie przez FCI miało miejsce w roku 1973. Było to możliwe dzięki ogromnej pracy, pasji i wysiłkom doktora Augustina Nores Martinez, brata twórcy rasy instytucjonalnemu wsparciu FCA i Klubu hodowców rasy.

WRAŻENIE OGÓLNE:
Pies atletycznej budowy, mezomorficzny, normalnie i harmonijne zbudowany, dobrze umięśniony i ruchliwy, daje wrażenie siły, energii i mocy, z którym kontrastuje przyjazny i łagodny wyraz. Maść jednolicie biała, z co najwyżej pojedynczą, ciemną plamką na głowie.

WAŻNE PROPORCJE :
Głowa typu mezocefalicznego, tzn. mózgoczaszka i kufa są jednakowej długości.
Wysokość w kłębie jest nieco większa od wysokości w zadzie.
Głębokość klatki piersiowe powinna stanowić co najmniej 50% wysokości w kłębie
Długość tułowia jest maximum o 10% większa od wysokości w kłębie.

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT :
Pies cichy, nigdy nie szczeka, gdy goni za zwierzyną ma doskonały węch i spryt. Jest wylewny, zwinny, mocny, krzepki i nadzwyczaj odważny. Nigdy nie może być agresywny wobec ludzi, na tę cechę zwracać trzeba dużą uwagę. Właściciela obdarza bezwarunkowa i nieograniczoną miłością.

GŁOWA :
Typu mezocefalicznego, wygląda na mocną i silną, linie profilu zbieżne.
MÓZGOCZASZKA :
Czaszka : Krótka, wysklepiona w płaszczyźnie strzałkowej i poprzecznej. Co spowodowane jest dobrze rozwiniętymi mięśniami żwaczami i mięśniami szyi.
Guz potyliczny : Niewidoczny, całkowicie zakryty przez mocno rozwinięte mięsnie szyi.
Stop : Wyraźny, ale nie przesadnie głęboki ani ostro zaznaczony.
TRZEWIOCZASZKA :
Tej samej długości, co mózgoczaszka.
Nos : Mocna, czarna pigmentacja, otwarte nozdrza.
Kufa : Mocna, jej długość jest równa długości mózgoczaszki. Profil wklęsły.
Wargi : Przylegające, o luźnych kącikach, nigdy nie obwisłe, czarna pigmentacja.
Uzębienie : Szczęki mocne i dobrze dopasowane, niedopuszczalny przodozgryz ani tyło zgryz. Zęby duże, zdrowe, mocno i równo osadzone w dziąsłach, bez kamienia nazębnego. Pożądane kompletne uzębienie. Zgryz nożycowy, dopuszczalny cęgowy.
Policzki : Duże, wyraźne, pokryte grubą skórą bez fałd.
Oczy : ciemne lub orzechowe, powieki pożądane czarne. Średniej wielkości, kształtu migdała, raczej frontalnie i szeroko. Wyraz bystry i ożywiony, ale jednocześnie stanowczy.
Uszy : Osadzone wysoko i równolegle, daleko od siebie, co spowodowane jest szerokością czaszki. Ze względu na użytkowość psa powinny być przycięte na długość nie więcej niż 50% naturalnej, stojące i trójkątne. Jeśli nie są przycięte, powinny być średniej długości, szerokie, grube, płaskie i zaokrąglone na końcach. Porośnięte gładką sierścią, nieco krótszą od tej na pozostałych partiach ciała; niewielkie plamki koloru na uszach nie powinny być uznawane za wadę. W spokoju obwisłe, zakrywają tylną część policzków. Przy pobudzeniu mogą być półstojące.

SZYJA :
Gruba, mocna, wysklepiona łukowato. Skóra na spodniej stronie gruba, tworzy niewielkie fałdy, ale nie podgardle. Jej elastyczność spowodowana jest znaczna ilością luźnej tkanki łącznej.

TUŁÓW :
Prostokątny; długość tułowia (od stawu barkowego do guza siedzeniowego) może być o 10% większa od wysokości w kłębie.
Linia górna : Z wysokim kłębem, łagodnie opadająca ku tyłowi, oglądana z boku w żadnym miejscu nie jest zapadnięta. Wzdłuż kręgosłupa widoczna jest bruzda pomiędzy silnie rozwiniętymi mięśniami grzbietu.
Kłąb : Szeroki, wysoki, wyraźny.
Grzbiet : Szeroki i mocny, lekko opadający.
Lędźwie : Krótkie, szerokie, mocno umięśnione.
Zad : Krótki i szeroki, lekko opadający.
Klatka piersiowa : Szeroka i głęboka. Oglądana z przodu i z boku spodnią krawędzią sięga łokcia. Pojemna klatka o długich i umiarkowanie wysklepionych żebrach zapewnia dobrą wydolność oddechową.
Brzuch : Lekko podciągnięty w stosunku do klatki piersiowej, ale w żadnym razie charci. Mocno napięte mięśnie brzucha i słabizny.

OGON :
Długi, ale nie sięga dalej, niż do stawu skokowego. W spokoju zwisa swobodnie, przy pobudzeniu łukowato wzniesiony powyżej grzbietu.

KOŃCZYNY
KOŃCZYNY PRZEDNIE

Wygląd ogólny: proste, pionowe, palce krótkie i zwarte.
Łopatki : Bardzo mocne, o wyraźnym umięśnieniu, ale nie przeładowane. Ustawione skośnie.
Ramię: Tej samej długości, co łopatka, skośne.
Łokcie : Krzepkie, pokryte skóra grubsza i elastyczną, bez fałd czy zmarszczek, przylegające do klatki piersiowej.
Przedramię : Tak samo długie, jak ramię, prostopadłe do podłoża, proste, o mocnym kośćcu i mięśniach.
Nadgarstek : Szeroki, nie wystający poza linie przedramienia, bez zniekształceń kości czy fałd skóry.
Śródręcze : Trochę płaskie, lekko, ale nieprzesadnie nachylone względem podłoża.
Łapa : O krótkich i zwartych palcach. Opuszki grube, twarde, pożądane czarne.
KOŃCZYNY TYLNE :
Wygląd ogólny: Dobrze umięśnione, krótkie śródstopie i zwarta łapa bez wilczych pazurów. Umiarkowanie kątowane.
Udo : Długość proporcjonalna do całość, mocne, z dobrze rozwiniętymi i widocznymi mięśniami.
Kolano: Dobrze kątowane.
Podudzie: Nieco krótsze od uda i równie dobrze umięśnione.
Staw skokowy i śródstopie: Ta część kończyny jest krótka i mocna, co zapewnia mocny napęd kończyn tylnych. Staw skokowy mocny, z wyraźną piętą. Śródstopie krzepkie, niemal cylindryczne, pionowe w stosunku do podłoża, bez wilczych pazurów.
Łapa : Podobna do przedniej, tylko trochę mniejsza i dłuższa.

CHODY :
Ruch żwawy i zdecydowany, wyraźnie ożywiony, gdy pies jest czymś zainteresowany; wtedy staje sie bardziej naprężony i reaguje bardzo szybko, co jest typowe dla rasy. Stęp spokojny, kłus wyciągnięty, z dobrym wykrokiem i mocnym napędem, który dają kończyny tylne. Galop niezwykle dynamiczny i ukazujący całą energię. W każdym tempie ruch harmonijny, odpowiadający mocnej budowie psa. Inochód niedopuszczalny; stanowi poważną wadę.

SKÓRA :
Zwarta, gruba i elastyczna. Połączona z ciałem warstwą luźniejszej tkanki podskórnej, dzięki czemu swobodnie przesuwa się, nie tworząc jednak fałd nigdzie poza szyją. Preferowane są psy o czarnej pigmentacji powiek i warg. Czarna pigmentacja skóry nie jest wadą.

SZATA
SIERŚĆ : Jednolita, gładka, średniej długości (1.5 – 2 cm). W zależności od lokalnych warunków klimatycznych ma różna gęstość i grubość.
MAŚĆ: Jednolicie biała, dopuszczalne jedynie pojedyncze czarne lub
ciemne znaczenie na głowie, uchu lub wokół oka, ale nie może ono zajmować więcej, jak 10% powierzchni głowy. W przypadku oceniania dwóch psów jednakowej klasy pierwszeństwo należy się temu, który jest bardziej biały.

WIELKOŚĆ:
Wysokość w kłębie : Psy : 60 do 68 cm. Suki : 60 do 65 cm.
Idealna wysokość: Psy: 64-65 cm Suki: 62-64 cm
Przybliżona waga: Psy: 40-45 kg Suki: 40-43 kg

WADY :
Wszelkie odchylenia od podanego wzorca powinny być uznane za wady i oceniane w zależności od stopnia nasilenia i wpływu na zdrowie i sprawność psa.

WADY DUŻE :
-  Słaby kościec i umięśnienie.
-  Niekompletna pigmentacja nosa u dorosłego osobnika.
-  Małe, zniszczone lub uszkodzone zęby.
-  Entropion, ektropion.
-  Zbyt jasne, okrągłe lub wypukłe oko.
-  Klatka piersiowa beczkowata.
-  Płaskie żebra, klatka piersiowa wąska dołem.
-  Klatka piersiowa niesięgająca łokcia.
-  Strome kątowanie kończyn.
-  Zad wyższy od kłębu.
-  Waga poniżej wzorcowej, nieodpowiadająca wielkości.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE :
-  Agresja lub lękliwość.
-  Wyraźne wady budowy lub zaburzenia charakteru.
-  Nos bez pigmentacji u psów w wieku powyżej 2 lat.
-  Nos czekoladowy.
-  Obwisłe wargi.
-  Przodozgryz lub tyłozgryz.
-  Niebieskie oczy, oczy różnobarwne.
-  Głuchota.
-  Długa sierść.
-  Łaty na tułowiu.
-  Więcej niż jedna łata na głowie.
-  Wysokość poniżej lub powyżej wzorcowej.
-  Brak typu rasy.
-  Nieodpowiedni wyraz płci.

N.B. : Samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone jądra, w pełni
wyczuwalne w mosznie.

Źródło: www.zkwp.pl/zg/wzorce/292.pdf

Skomentuj artykuł - napisz, jeśli chcesz poszerzyć zawarte w nim informacje lub podzielić się swoim doświadczeniem. Masz ciekawy tekst lub zdjęcia swojego autorstwa skontaktuj się z nami. Wszystkich chętnych do współpracy serdecznie zapraszamy!

E-mail: *
Treść: *

Prawa autorskie

Wszystkie ma- teriały publiko- wane w tym serwisie są chronione pra- wami autor- skimi. Kopiowanie całości lub części jest zabronione.
Projekt i wykonanie: Blueprint
Wszelkie prawa zastrzeżone dla piesporadnik.pl 2024
PiesPoradnik.pl ul. Grunwaldzka 487 B 80-309 Gdańsk

Zakaz kopiowania - wszystkie teksty, zdjęcia i materiały graficzne publikowane w tym portalu są chronione prawem autorskim i nie mogą być kopiowane.