Jak zrozumieć co pies do nas mówi ? » Mowa ciała
Co nam mówi postawa psa ?
Postawa jaką przyjmuje pies dostarcza bardzo dużo istotnych informacji na temat jego nastawienia do zbliżającego się człowieka lub innego psa: pokazuje czy jest spokojny, ufny, zaciekawiony i chętny do zawierania nowych znajomości, czy też zaniepokojony, wystraszony, zaczepny lub skłonny do agresji. Nastawienia pozytywne są bardziej czytelne i raczej nie pozostawiają watpliwości, negatywne bywają zazwyczaj stopniowane i mają wiele odcieni: od demonstarcji siły, poprzez ostrzeżenia aż do agresji. Obraz emocjonalny psa uzupełnia pełna ekspresji mimika oraz pozycja i ruch ogona.
Poniższy rysunek pokazuje te elementy w postawie psa na które trzeba zwrócić uwagę, żeby móc odczytać jego zamiary i wysłać mu odpowiednie, zrozumiałe dla niego sygnały uspokajające.
Poniższe szkice pokazują postawy psa, odzwierciedlające jego emocje.
1. Pies spokojny, zrelaksowany, rozluźniony
Postawa: maksymalnie rozluźniona, grzbiet prosty, ciężar ciała równomiernie rozłożony na czterech kończynach
Głowa: uniesiona wysoko.
Uszy: podniesione i prosto ustawione, nie są skierowane ani do przodu, ani do tyłu
Pysk: półotwarty, rozluźniony, jezyk widoczny
Ogon: luźno opuszczony, ewentualnie w minimalnym ruchu
Jest to pozycja neutralna, pies pokazuje, że jest pewny siebie, spokojny, bo nie dostrzega nic, co według niego mogłoby stanowić zagrożenie i wymagało jego zaangażowania.
Głowa: uniesiona wysoko.
Uszy: podniesione i prosto ustawione, nie są skierowane ani do przodu, ani do tyłu
Pysk: półotwarty, rozluźniony, jezyk widoczny
Ogon: luźno opuszczony, ewentualnie w minimalnym ruchu
Jest to pozycja neutralna, pies pokazuje, że jest pewny siebie, spokojny, bo nie dostrzega nic, co według niego mogłoby stanowić zagrożenie i wymagało jego zaangażowania.
2. Pies czujny, skupiony, lekko podekscytowany
Postawa: czujna i wyczekująca. Pies stoi na palcach, łapy usztywnione, ciężar ciała przesunięty do przodu.
Głowa: czoło i nos gładkie, nie zmarszczone
Uszy: lekko nachylone do przodu, mogą delikatnie poruszać się tak, jakby pies próbował wyłowić jakieś dźwięki.
Oczy: szeroko otwarte, wpatrzone
Pysk: zamknięty
Ogon: trzymany w przedłużeniu linii grzbietu, nie zjeżony i nie naprężony. Uniesiony, sztywny.
Głowa: czoło i nos gładkie, nie zmarszczone
Uszy: lekko nachylone do przodu, mogą delikatnie poruszać się tak, jakby pies próbował wyłowić jakieś dźwięki.
Oczy: szeroko otwarte, wpatrzone
Pysk: zamknięty
Ogon: trzymany w przedłużeniu linii grzbietu, nie zjeżony i nie naprężony. Uniesiony, sztywny.
Jakieś zdarzenie przykuło jego uwagę, uważnie obserwuje co się dookoła niego dzieje i jak rozwija się akcja, by jeśli okaże się to konieczne, móc w porę interweniować. Dopóki jego sierść jest przylegająca, pysk odprężony, język lekko wysunięty, można uznać, że nie dostrzegł nic niepokojącego. Widocznym sygnałem, że w jego ocenie sytuacja staje się groźna, jest lekkie poddenerwowanie i zjeżenie sierści.
3. Pies dominujący / agresywny - groźba zaczepna, pewny siebie
Postawa: łapy sztywne, pies jest wyprostowany, spięty, lekko pochylony do przodu. Ciężar ciała wsparty na przednich łapach. Sierść na karku i grzbiecie zjeżona
Głowa: na czole pojawiają się pionowe zmarszczki, nos również zmarszczony. Wargi lekko podciągnięte, zęby, w szczególności kły, oraz najczęściej także dziąsła - widoczne.
Uszy: pochylone do przodu, ale mogą być również lekko odchylone na boki
Oczy: zmrużone
Pysk: otwarty w kształcie litery „C”. Kąciki warg ściągnięte i przesunięte do przodu, zęby obnażone
Ogon: wyprężony, uniesiony, zjeżony i najczęściej nieruchomy, może również lekko drżeć lub minimalnie odchylać się na boki.
Głowa: na czole pojawiają się pionowe zmarszczki, nos również zmarszczony. Wargi lekko podciągnięte, zęby, w szczególności kły, oraz najczęściej także dziąsła - widoczne.
Uszy: pochylone do przodu, ale mogą być również lekko odchylone na boki
Oczy: zmrużone
Pysk: otwarty w kształcie litery „C”. Kąciki warg ściągnięte i przesunięte do przodu, zęby obnażone
Ogon: wyprężony, uniesiony, zjeżony i najczęściej nieruchomy, może również lekko drżeć lub minimalnie odchylać się na boki.
Taka postawa charakteryzuje psa bardzo pewnego siebie, mającego skłonność do dominacji, który pokazuje swoją siłę i determinację działania. Widać, że coś mu się nie podoba i jest zdecydowany przegonić lub rozprawić się z intruzem. Grozi, że jeśli jego ostrzeżenie zostanie zlekceważone lub jeśli zostanie sprowokowany - zaatakuje. Jest rozdrażniony, pewny swojej przewagi i nie zawaha się tej groźby spełnić. Nie wolno go lekceważyć, Jeśli jego przekaz skierowany jest do człowieka, najlepiej natychmiast wysłać mu sygnały uspokajające. Nie wono go lekceważyć, taką pozycję przyjmuje zazwyczaj pies o psychice przywódcy i jeśli jest w grupie, istnieje niebezpieczeństwo, że nie tylko sam zaatakuje, ale na dodatek pociągnie za sobą całe stado.
4. Pies lękliwy, ale jednocześnie agresywny - groźba obronna
Postawa: ugięcie kończyn powoduje, że pies przymuje pozycję przykucnietą, wskutek czego jego tułów znajduje się bliżej ziemi. Ciężar ciała spoczywa głównie na tylnych łapach. Sierść na całej długości grzbietu zjeżona.
Głowa: pochylona.
Uszy: położone, skierowane do tyłu.
Oczy: oczy zwężone, źrenice rozszerzone
Pysk: nos zmarszczony, wargi lekko podciągnięte, zęby mało lub całkowicie niewidoczne. Kąciki warg ściągnięte do tyłu.
Ogon: podkulony, może poruszać się nieznacznie lub być nieruchomy.
Głowa: pochylona.
Uszy: położone, skierowane do tyłu.
Oczy: oczy zwężone, źrenice rozszerzone
Pysk: nos zmarszczony, wargi lekko podciągnięte, zęby mało lub całkowicie niewidoczne. Kąciki warg ściągnięte do tyłu.
Ogon: podkulony, może poruszać się nieznacznie lub być nieruchomy.
Ten pies przyjmuje wprawdzie pozycję grożącą, choć wiele w jego postawie wskazuje, że brak mu pewności siebie, że się boi. Jest wyraźnie przestraszony, ale odczuwa złość, wysyła więc sygnały ostrzegawcze, by nikt się do niego nie zbliżał. Byłby najszczęśliwszy, gdyby przeciwnik się oddalił, co by mu pozwoliło wyjść z tej sytuacji z honorem, jeśli jednak wysyłane przez niego ostrzeżenie zostanie zignorowane, mimo odczuwanego lęku może zaatakować. W tej sytuacji najlepiej się wycofać, zwracając uwagę na to, by nie zablokować mu możliwości odwrotu, bo wówczas poczuje się osaczony, zmuszony do samoobrony i zaatakuje ze strachu.
5. Pies niespokojny, zestresowany
Postawa: pies porusza się na ugiętych nogach, wskutek czego jego ciało jest obniżone. Sierść na grzbiecie zjeżona. Występuje pocenie się łap.
Głowa: wysunięta do przodu, znajduje się praktycznie na przedłużeniu linii grzbietu
Uszy: stulone do tyłu, przyciśnięte do głowy.
Oczy: źrenice rozszerzone, powieki półprzymknięte
Pysk: półotwarty, kąciki warg odciągnięte do tyłu, pies szybko dyszy.
Ogon: nisko zwieszony ale nie podkulony, lekko się porusza
Pies wyraźnie pokazuje, że jest przestraszony, stara się stwarzać wrażenie mniejszego, niż jest w rzeczywistości. Zazwyczaj przemyka z odwróconą głową, próbując uniknąć kontaktu ze napotykanymi ludźmi i zwierzętami w obawie, że z ich strony spotka go coś nieprzyjemnego. Taką mowę ciała najczęściej widuje się zazwyczaj u psów żyjących w permanentnym stresie. Jego przyczyna jest trudna do zdefiniowania, natomiast charakterystyczne jest to, że wysyłane przez psa sygnały nie są skierowane do kogoś konkretnego. Największym problemem jest całkowita nieprzewidywalność jego zachowania, dlatego też wobec takiego psa należy zachować powściągliwość i daleko posuniętą ostrożność.
6. Pies uległy i wylękniony - czynne podporządkowanie
Postawa: ciało obniżone, przednia łapa ugieta i podniesiona. Przy przemieszczaniu się może zostawiać ślady spoconych łap.
Głowa: spuszczona, czoło gładkie.
Oczy: pies ucieka spojrzeniem w bok, stara się nie nawiązywać kontaktu wzrokowego ani z ludxmi, ani z innymi psami.
Uszy: skierowane do tyłu, stulone.
Głowa: spuszczona, czoło gładkie.
Oczy: pies ucieka spojrzeniem w bok, stara się nie nawiązywać kontaktu wzrokowego ani z ludxmi, ani z innymi psami.
Uszy: skierowane do tyłu, stulone.
Pysk: kąciki warg ściągnięte ku tyłowi
Ogon: nisko opuszczony, może się lekko poruszać.
Ogon: nisko opuszczony, może się lekko poruszać.
Jest to postawa będąca połączeniem lęku i uległości. Pies przyjmuje ją zazwyczaj w kontakcie z osobnikiem, przed którym odczuwa lęk, może być nim grożący mu człowiek lub wyraźnie silniejszy od niego pies. Pocą mu się łapy, oblizuje dłoń właściciela, pysk dominanta lub powietrze. Usiłuje w ten sposób uspokoić stojącego wyżej w hierarchii lub silniejszego od siebie osobnika, okazać mu swoje podporządkowanie, przekonać go, że w niczym mu nie zagraża. Wszystkie te działania podejmowane są zapobiegawczo, zanim wystąpiło realne zagrożenie ze strony jakiegoś wyimagowanego przeciwnika, by za wszelką cene uniknąć konfrontacji i siłowego rozwiązania.
7. Pies spanikowany i całkowicie podporządkowany - bierna uległość
Postawa: pies leży na grzbiecie odsłaniając brzuch
Głowa: odrzucona w bok. Nos i czoło gładkie, niezmarszczone.
Uszy: płasko ułożone, skierowane do tyłu.
Oczy: półprzymknięte, pies unika kontaktu wzrokowego
Pysk: zamknięty, kąciki warg odciągnięte do tyłu.
Ogon: zawinięty na brzuch, pies może kroplami oddawać mocz
Jest to postawa, która pokazuje lęk i całkowite podporządkowanie. Pies uznaje swój niski status społeczny i korzy się przed silniejszym, stojącym wyżej w hierarchii osobnikiem, by go uspokoić i uniknąć konfrontacji. Odsłonięcie brzucha jest gestem pokojowym, pies pokazuje, że z góry się poddaje licząc na to, że wówczas nikt, ani inny pies, ani człowiek, go nie skrzywdzi.
Ten gest bardzo często obserwujemy u szczeniąt. W tym konkretnym przypadku ma on jednak zupełnie inne znaczenie - jest dowodem pełnego zaufania. W tej pozycji suka masuje szczenietom brzuszki, tak kładzie się również dorosły pies obok swojego opiekuna w oczekiwaniu na pieszczoty. Tych dwóch sytuacji nie da się pomylić. W przypadku zagrożenia pies nie patrzy w oczy przeciwnika tylko odwraca wzrok, uszy są stulone i nieruchome a ogon zakrywa brzuch. Kiedy pies jest odprężony, domaga się pieszczot i okazuje zaufanie, jego głowa zwrócona jest w kierunku opiekuna lub innego psa, oczy i uszy są w ustawicznym ruchu a brzuch całkowicie odsłonięty, bo ogon leży na ziemi
8. Pies zachęcajacy do zabawy - swawola
Postawa: pies gotowy do skoku, przód ciała nisko opuszczony,wsparty na ugiętych łapach,
Głowa: podniesiona
Uszy: uniesione do góry
Oczy: wesołe, przyjazne, źrenice rozszerzone.
Pysk: otwarty, język widoczny, rozluźniony, może być wywieszony.
Ogon: uniesiony wysoko w górze, może energicznie poruszać się na boki
Jest to powszechnie znana, najłatwiejsza do rozszyfrowania pozycja ciała, nie pozostawiająca najmniejszych wątpliwości, że pies radośnie zachęca nas do zabawy. Zazwyczaj towarzyszą temu radosne piski i poszczekiwanie, czasem pozorowanie ucieczki, co ma być zachętą do pogoni. Tego rodzaju zachowanie może być również elementem zalotów i swego rodzaju grą wstępną. Jak by na to nie patrzeć zawsze stanowi zaproszenie do przyjacielskiego kontaktu, bywa, że jest formą ”przeproszenia”, kiedy to pies usiłuje odwrócić uwagę swojego opiekuna kiedy coć spsocił i wie, że grozi mu reprymenda.
Tak zachowują się również psy, kiedy wdzięczą się przed osobnikiem płci przeciwnej i zapraszają do zalotów W identyczny sposób pies próbuje udobruchać swojego opiekuna, kiedy coś psocił i chce odwrócić od tego uwagę. Gdyby nie obawa posądzenia o antropomorfizm, można by powiedzieć, że jest to wyciągniecie łapy na zgodę. Nie ulega wątpliwości, że takie zachowanie jest dążeniem do przyjaznych kontaktów. W niektórych przypadkach może to być również dowód podporządkowania, wtedy gdy pies jest mało przebojowy i zaproszeniem do zabawy chce zapobiec ewentualnej konfrontacji z silniejszym od niego osobnikiem, którego się obawia, bo jego intencji nie zdołał rozszyfrować.
Skomentuj artykuł - napisz, jeśli chcesz poszerzyć zawarte w nim informacje lub podzielić się swoim doświadczeniem. Masz ciekawy tekst lub zdjęcia swojego autorstwa skontaktuj się z nami. Wszystkich chętnych do współpracy serdecznie zapraszamy!