Tasiemiec psi - Dipylidium caninum

Tasiemiec psi jest najczęściej występującym tasiemcem, szacuje się, że aż ponad połowa psów jest jego nosicielem. Bytuje w jelicie cienkim psów, kotów oraz innych mięsożernych ssaków. Jest to tasiemiec uzbrojony, oznacza to, że jego główka wyposażona jest w cztery przyssawki i od 4 do 7 rzędów haczyków, przy pomocy których pasożyt przyczepia się do ścianek jelita. Wygląda jak podzielona na kawałki tasiemka o długości od 13 do 80 cm, a jego człony mają kształt przypominający pestki ogórka i posiadają zdolność ruchu. Najczęściej są biernie wydalane z kałem, ale równie często same wydostają się na zewnątrz jelita i bez problemu poruszają się w sierści porastającej okolice odbytu.     

Tasiemczyca rozwija się po zjedzeniu zarażonego pasożytem żywiciela pośredniego, którym w tym przypadku najczęściej jest pchła. Zarażenie psa następuje na skutek połknięcia pchły lub jej larwy a już po 2 - 3 tygodniach od tego momentu zwierzę wydala z kałem pierwsze człony tasiemca. W ten sposób, jeśli pies jest mocno zapchlony, bardzo łatwo dochodzi do wielokrotnego zarażenia. Leczenie tasiemczycy trzeba więc rozpocząć od zlikwidowania pcheł zarówno w sierści psa, jak i w jego otoczeniu.

Zarażenie tasiemcem psim z początku przebiega bezobjawowo. Czasem pojawia się świąd w okolicy odbytu, pies się wtedy intensywnie wylizuje, lub w charakterystyczny sposób „saneczkuje”. Trzeba pamiętać, że saneczkowanie nie zawsze świadczy o zarobaczeniu, takie zachowanie może być również związane ze stanem zapalnym gruczołów okołoodbytowych. W obydwu przypadkach wskazana jest wizyta u lekarza weterynarii.


Obecność tasiemca jest bardzo trudna do zauważenia, jego człony przypominające ziarenka ryżu wydostają się wprawdzie na zewnątrz i przyklejają w okolicy odbytu, ale zwłaszcza na jasnej sierści są bardzo słabo widoczne. Uważny właściciel prędzej zauważy niepokojące objawy: uratę wagi mimo dobrego karmienia i zwiększonego apetytu, wyraźne pogorszenie jakości okrywy włosowej, jej przesuszenie i zmatowienie, pojawienie się problemów skórnych a czasem także dysfunkcję przewodu pokarmowego - wymioty lub biegunki. W przypadku inwazji pasożyta może pojawić się również niedokrwistość i złe samopoczucie. Wystąpienie takich objawów zawsze powinno skłonić właściciela do wykonania koproskopii, czyli mikroskopowego badania kału, choć tylko dodatni wynik daje pewną diagnozę. Wynik ujemny nie świadczy o tym, że pies nie ma tasiemca, tylko ze w dostarczonej próbce go nie znaleziono. Ze względu na cykl rozwojowy pasożyta badanie trzeba czasem kilkakrotnie powtórzyć. Tylko stwierdzenie obecności jaj lub proglotydów tasiemca w kale pozwala z całą pewnością stwierdzić, że pies jest zarobaczony.

Pojedyncze jajo tasiemca psiego jest okrągłe lub owalne, ma wielkość 35-40 µm i posiada onkosferę zaopatrzoną w 6 haczyków. Jaja tworzą pakiety, w których znajduje się od 5 do 20, a czasem nawet więcej jaj. Świeżo wydalone proglotydy pasożyta mają zdolność samodzielnego poruszania się i dlatego można je znaleźć nie tylko w sierści, ale także w otoczeniu zwierzęcia. Warto również przyjrzeć się odchodom, zdarza się, że człony tasiemca są w nich wyraźnie widoczne gołym okiem. 

Obecność tasiemca psiego, zwłaszcza jeśli zainfekowane nim są szczenięta, powoduje nieodwracalne zmiany, hamuje wzrost i rozwój młodego organizmu. Tasiemczyca u psów jest bardzo groźna. Niestety należy także do grupy zoonoz, to znaczy chorób niebezpiecznych dla ludzi. Człowiek zaraża się psim tasiemcem niezwykle rzadko, ale taka możliwość zawsze istnieje, jeśli pchła z larwą tasiemca, lub sama larwa dostanie się do jego przewodu pokarmowego. Może się to stać wtedy, kiedy pies najpierw wygryza taką pchłę z własnej sierści, a następnie liże człowieka lub podczas przytulania psa do twarzy, w czasie którego może dojść do połknięcia znajdującej się w jego sierści larwy tasiemca. Nic takiego się nie zdarzy, jeśli wszyscy członkowie rodziny będą pamiętali o częstym myciu rąk i regularnym odrobaczaniu swoich czworonożnych przyjaciół. Jak się okazuje nie tylko w trosce o ich zdrowie, ale także o swoje. Jeśli chodzi o mycie rąk – im częściej tym lepiej, bo dbałości o higienę nigdy nie jest za dużo. Co się tyczy profilaktyki przeciw pasożytniczej, szczenięta po raz pierwszy powinny być odrobaczane w wieku 2-3 tygodni, następnie w wieku 5-6 tygodni, potem raz w miesiącu do ukończenia szóstego miesiąca życia. Dorosłe psy powinny być profilaktycznie odrobaczane raz na pół roku. Nie zapominajmy również o stosowaniu preparatów przeciw pchłom, bo to one są odpowiedzialne za przenoszenie jaj i larw pasożytów.