Choroby psów » Choroby kości i stawów

Dysplazja stawu biodrowego 


 
Staw biodrowy utworzony jest przez panewkę kości miednicy oraz poruszającą się w niej główkę kości udowej. Prawidłowa panewka powinna tworzyć półkoliste zagłębienie, idealnie dopasowane do kształtu główki kości udowej (zdrowy staw). Problem pojawia się wtedy, kiedy panewka lub główka kości udowej jest zdeformowana i główka wyślizguje się z panewki, sprowadza się zatem do niedopasowania i rozluźnienia poszczególnych elementów stawu (staw z dysplazją).


Proces chorobowy rozwija się powoli od momentu, gdy pies zaczyna chodzić. Powierzchnie zdeformowanego stawu ocierają się o siebie i łatwo ulegają uszkodzeniu. Powoduje to silny ból i trudności w poruszaniu. W zależności od stopnia deformacji mamy do czynienia z lekkim lub ciężkim przypadkiem dysplazji. Chorobą może być dotknięty jeden staw lub obydwa, w zależności od tego mamy do czynienia z jednostronną lub dwustronną dysplazją biodrową. Schorzenie występuje głównie u psów dużych ras.

Poniższe szkice pokazują, że dysplazja może byc spowodowana zarówno przez deformację panewki stawu biodrowego jak i główki kości udowej. W praktyce każdy przypadek jest inny i w konsekwencji inny jest stopien upośledzenia ruchomości stawu.


Nieprawidłowe ukształtowanie panewki kości biodrowej


 

  1. Staw prawidłowy – odległość między panewką stawu biodrowego a główką kości udowej jest wszędzie identyczna
  2. Zbyt ciasny kontakt główki kości udowej z panewką stawu biodrowego w górnej części stawu i zbyt duży w dolnej
  3. Podwichnięcie stawu biodrowego – główka kości udowej na granicy panewki stawowej
  4. Zwichniecie stawu biodrowego – główka kości udowej poza panewką stawu biodrowego


Nieprawidłowe ukształtowanie główki kości udowej
 


  1. Główka kości udowej za mała
  2. Główka kości udowej zbyt płaska
  3. Główka kosci udowej o nieregularnym kształcie



Przyczyny dysplazji

Dysplazja stawu biodrowego jest chorobą o podłożu genetycznym, przekazywaną wskutek używania do rozrodu zwierząt dotkniętych tym schorzeniem. Obowiązkowe badania rentgenowskie przyczyniły się do zmniejszenia ilości stwierdzonych przypadków tej choroby. Stopień dziedziczności ocenia się na podstawie statystyki na około 25-50 %. Jest to wielkość szacunkowa, dokładne określenie tego wskaźnika jest praktycznie niemożliwe, ponieważ dziedziczenie dysplazji ma charakter poligeniczny, co oznacza, że jest zdeterminowane jest przez wiele różnych genów i nie nie zostało jeszcze do końca zbadane.

Po dwojgu zdrowych rodzicach może się urodzić się szczenię dotknięte dysplazją, jest również wielce prawdopodobne, że po dwojgu rodzicach ze stwierdzona dysplazją mogą przyjść na świat zdrowe szczenięta. To powoduje, że dopóki nie ma pełnej wiedzy na temat dziedziczenia dysplazji nie ma szans na jej wyeliminowanie. Jedno jest pewne, że występuje ona częściej u szczeniąt pochodzących ze skojarzenia osobników dotkniętych ta chorobą.


Oprócz dziedziczności istnieje sporo innych czynników mających wpływ na to, w jakim stopniu choroba upośledza sprawność ruchową zwierzęcia:

• Dysplazja występuje przede wszystkim u psów dużych ras. Są to psy, które rosną bardzo szybko, co stanowi wyjątkowo duże obciążenie dla rozwijających się stawów. Ich właściciele często mają tendencję do podawania im pożywienia zawierającego zbyt dużo wapnia i białka, które stymuluje wzrost, gdy tymczasem dla stawów dużo bardziej wskazany jest powolny, harmonijny wzrost. Daje to stawom czas na dostosowania się do rosnącej wagi ciała.

• Przetrenowanie psa należącego do ras dużych i olbrzymich w okresie wzrostu powoduje nadmierne obciążenie rozwijających się stawów i prowadzi do ich zwyrodnienia. Trzeba pamiętać, że forsowne biegi oraz sporty wysiłkowe, takie jak np. agility, uprawiane przed ostatecznym wykształceniem stawów, są dla psów dużych ras bardzo niebezpieczne i mogą skutkować powstaniem urazów ograniczających ich sprawność ruchową.

• Powszechnie niedocenianym, ale bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na sprawność stawów jest niewątpliwie nadwaga, zwłaszcza w okresie szczenięcym. Dla wszystkich psów nadwaga jest bardzo niezdrowa, dla ras dużych i olbrzymich zabójcza.

Cały proces chorobowy rozwija się powoli od momentu, gdy pies zaczyna chodzić. Dysplazja to nieprawidłowe ukształtowanie stawu i teoretycznie gdyby pies nie chodził dolegliwości by nie było. Problem zaczyna się wtedy, kiedy przy chodzeniu wrażliwe powierzchnie kości i chrząstek niedopasowanego stawu zaczynają się ocierać o siebie i łatwo ulegają uszkodzeniu. Powoduje to silny ból i trudności w poruszaniu. Z czasem na skutek ciągłego drażnienia w stawie rozwija się artroza i następują zmiany zwyrodnieniowe. Im pies jest cięższy tym szybciej te niekorzystne zmiany postępują.


Objawy dysplazji biodrowej


Wszystkie objawy związane są z niepełną sprawnością aparatu ruchu. Mogą pojawić się bardzo wcześnie, bo już w 3-4 miesiącu życia, ale przeważnie dają się zauważyć znacznie później. Są na tyle charakterystyczne, że nie mogą przejść niepostrzeżone.

Jeśli pojawią się chociażby niektóre z poniżej wymienionych, potrzebne jest pilne badanie diagnostyczne:

* Trudności ze wstawaniem i kładzeniem się.
* Ból i sztywny chód po dłuższym leżeniu.
* Utykanie przy chodzeniu.
* Trudności z poruszaniem się po większym wysiłku.
* Niechęć do skakania i zabawy.
* Trudności ze wskakiwaniem do samochodu.
* Problemy z wchodzeniem po schodach.
* Szybkie meczenie się po niewielkim nawet ruchu.
* Ciągnięcie jedną lub obiema nogami.
* Chwiejny i nierównoległy chód.
* Kicanie i bieg z wygiętym grzbietem, zamiast normalnego kłusu.
* Nasilenie się dolegliwości stawowych czasie wilgotnej pogody.

Rozpoznanie

Jedyną metodą rozpoznania lub wykluczenia dysplazji jest badanie rentgenowskie. Jeśli ma służyć do zakwalifikowania psa lub suki do hodowli musi być wykonane przez uprawnionego lekarza weterynarii. Ich listę można znaleźć tutaj.

 

ułożenie psa do badania w kierunku dysplazji  biodrowej

Do tego badania niezbędne jest poddanie zwierzęcia narkozie, ponieważ mięśnie muszą być rozluźnione, żeby można było ułożyć kończyny w odpowiedniej pozycji. Jeśli badanie wykonywane jest na skutek dolegliwości bólowych i trudności z poruszaniem, wykonuje je się oczywiście możliwie jak najszybciej. Jeśli wymagane jest ze względów hodowlanych wykonuje je się począwszy od 15-go miesiąca życia, choć optymalnym czasem jest 2-3 rok życia. Wynik "A", czyli "stawy biodrowe normalne" jest ostateczny, natomiast jeśli przy pierwszym badaniu w wieku 15-tu miesięcy zakwalifikowano psa do grupy "B" czyli „stawy biodrowe prawie normalne”, - badanie po upływie roku trzeba powtórzyć, bo dopiero wtedy stawy będą ostatecznie ukształtowane.

trzy przypadki dysplazji biodrowej

Leczenie

Przede wszystkim należy zauważyć, że samopoczucie i sprawność ruchowa psa nie zawsze odzwierciedla faktyczny stan jego stawów. Przy tym samym stopniu upośledzenia stawu, dolegliwości psów z duża nadwagą, słabo wytrenowanych, mogą być znacznie większe niż u psów o prawidłowej masie ciała i doskonałej, wytrenowanej muskulaturze. W takim przypadku może się zdarzyć, że stwierdzenie dysplazji w czasie badania jest dla właściciela sporym zaskoczeniem, bo pies wydaje się być zupełnie zdrowy.

Zachowawcze, tzn. nieoperacyjne leczenie dysplazji tylko wtedy może dać zadowalające wyniki, jeśli jest podjęte bardzo wcześnie, zanim nie wystąpiły zmiany zwyrodnieniowe stawów, które są niestety nieodwracalne. Potem istnieje mozliwość przeprowadzenia całego szeregu zabiegów operacyjnych, aż do wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego włącznie. O wyborze najlepszej w danym przypadku metody leczenia musi zadecydować doświadczony lekarz weterynarii specjalizujący się w ortopedii.


Zapobieganie 

Psa dziedzicznie obciążonego skłonnością do dysplazji nie da się przed tą chorobą uchronić. Należy mieć to na uwadze kupując psa dużej rasy, wybrać dobrą hodowlę i sprawdzić, czy rodzice szczenięcia są zdrowi i czy zostało to potwierdzone przez uprawnionego do wykonywania badań lekarza weterynarii. Choć nie dla wszystkich ras badanie na dysplazję jest obowiązkowe, to odpowiedzialny hodowca zawsze powinien je zrobić. Psy z rozpoznaną dysplazją nie powinny być używane do rozrodu. Nabycie szczenięcia po rodzicach wolnych od dysplazji wprawdzie nie daje gwarancji, że szczenię nie będzie jej miało, ale ryzyko jest minimalne. 

Ze względu na dziedziczny charakter schorzenia psy, u których stwierdzono dysplazję, powinny być wykluczone z hodowli. Kupując psa należącego do którejś z ras szczególnie zagrozonych dysplazją i zobowiązanych do wykonywania badań, należy poprosić hodowcę o pokazanie wyniku, który, jeśli badanie zostało wykonane przez uprawnionego lekarza, powinno być wpisane do rodowodu psa. Prawidłowy wynik to HD-A lub HD-A1. Niektóre kluby ras decydują o dopuszczeniu do rozrodu psów i suk z lekką dysplazją, jednak z medycznego punktu widzenia nic to nie zmienia. 



Skomentuj artykuł - napisz, jeśli chcesz poszerzyć zawarte w nim informacje lub podzielić się swoim doświadczeniem. Masz ciekawy tekst lub zdjęcia swojego autorstwa skontaktuj się z nami. Wszystkich chętnych do współpracy serdecznie zapraszamy!

E-mail: *
Treść: *

Prawa autorskie

Wszystkie ma- teriały publiko- wane w tym serwisie są chronione pra- wami autor- skimi. Kopiowanie całości lub części jest zabronione.
Projekt i wykonanie: Blueprint
Wszelkie prawa zastrzeżone dla piesporadnik.pl 2024
PiesPoradnik.pl ul. Grunwaldzka 487 B 80-309 Gdańsk

Zakaz kopiowania - wszystkie teksty, zdjęcia i materiały graficzne publikowane w tym portalu są chronione prawem autorskim i nie mogą być kopiowane.